ഗാന്ധി കുടുംബത്തിന്റെ പൈതൃക മണ്ഡലങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കാൻ പട നയിച്ച് പ്രിയങ്ക.
ഗാന്ധി കുടുംബത്തെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വൈകാരിക ബന്ധമാണ് അമേത്തി, റായ്ബറേലി മണ്ഡലങ്ങളോടുള്ളത്. ഗാന്ധി കുടുംബത്തിൻ്റെ പോക്കറ്റ് ബറോയാണ് അമേഠി. 1980-ൽ സഞ്ജയ് ഗാന്ധി സീറ്റ് നേടിയപ്പോൾ, 1981-ൽ രാജീവ് ഗാന്ധി തുടർച്ചയായി മൂന്ന് തവണ വിജയിച്ചു (സഹോദരൻ സഞ്ജയിൻ്റെ മരണശേഷം ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പ്), 1984, 1989. 1981-ൽ രാജീവ് 84.18% വോട്ടുകൾ നേടിയപ്പോൾ, വെറും 6 മാത്രം ലഭിച്ച ശരദ് യാദവിനെതിരെ. 1984ൽ എല്ലാ പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികളുടെയും പിന്തുണയോടെ സ്വതന്ത്രയായി മത്സരിച്ച മനേക ഗാന്ധിയെ 89% വോട്ടുകൾക്ക് പരാജയപ്പെടുത്തി. രാജീവ് 3.65 ലക്ഷം വോട്ടുകൾ നേടിയപ്പോൾ മേനകയ്ക്ക് 50,163 വോട്ടുകൾ മാത്രമാണ് ലഭിച്ചത്. രാജീവിൻ്റെ മരണശേഷം, 1999-ൽ സോണിയയ്ക്ക് വേണ്ടി സീറ്റ് വിട്ടുകൊടുക്കുന്നതിന് മുമ്പ് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സുഹൃത്ത് സതീഷ് ശർമ്മ രണ്ട് തവണ വിജയിച്ചു. 2004-ൽ രാഹുൽ രംഗപ്രവേശം ചെയ്തു, തുടർന്ന് 2009-ലും 2014-ലും സീറ്റ് നേടി. പക്ഷെ, 2019ൽ 55,120 വോട്ടുകൾക്ക് സ്മൃതി ഇറാനി രാഹുലിനെ പരാജയപ്പെടുത്തി.
റായ്ബറേലി ആകട്ടെ ഗാന്ധി കുടുംബത്തിന് തികച്ചും അന്യമായ ഒരു മണ്ഡലമല്ല. 1952-ൽ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ റായ്ബറേലി മണ്ഡലത്തിൽ ആദ്യം പോരാടിയത് തന്റെ മുത്തച്ഛനായ ഫിറോസ് ഗാന്ധിയാണ്. അന്ന് ഫിറോസ് വിജയിച്ചതോടെ തുടങ്ങിയതാണ് ആ ബന്ധം. 1957ൽ റായ്ബറേലിയിൽ നിന്ന് വീണ്ടും അദ്ദേഹം തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1960ൽ അദ്ദേഹം മരിച്ചതിനുശേഷം 1967ലും 1971ലും മുത്തശ്ശിയായ ഇന്ദിരാഗാന്ധി ആയിരുന്നു റായ്ബറേലിയെ സ്വന്തമാക്കിയത്. 1977ൽ അടിയന്തരാവസ്ഥയ്ക്ക് ശേഷമുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പരാജയപ്പെട്ടുവെങ്കിലും 1980-ൽ അവർ സീറ്റ് തിരിച്ചുപിടിച്ചു. അവർ കൊല്ലപ്പെട്ടതിനു ശേഷം കുടുംബ വിശ്വസ്തനായ അരുൺ നെഹ്റുവിന് സീറ്റ് കൈമാറിയെങ്കിലും, 1989-ൽ ബന്ധുവായ ഷീലാ കൗൾ ആയിരുന്നു മണ്ഡലത്തെ പ്രതിനിധീകരിച്ചത്. 1999-ൽ സതീഷ് ശർമ്മ സോണിയ വരുന്നതിനു മുമ്പ് സീറ്റ് നേടി തുടർച്ചയായി അഞ്ച് തവണ വിജയിച്ചു. സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പു മുതൽ ഗാന്ധി കുടുംബത്തിന്റ നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്ന റായ്ബറേലിയിലേക്കാണ് കുടുംബത്തിന്റെ ഇളംതലമുറക്കാരന്റെ കടന്നുവരവ്.
2019ലെ ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പ്രിയങ്ക ഗാന്ധിയുടെ പ്രചാരണം മൂന്ന് ദിവസം മാത്രമേ നീണ്ടുനിന്നുള്ളൂ. ഫലമോ, അമേഠിയിൽ സ്മൃതി ഇറാനിയോട് രാഹുൽ ഗാന്ധി പരാജയപ്പെട്ടു. ഇത് കോൺഗ്രസിന് കനത്ത തിരിച്ചടി ആയി. മെയ് 20-ന് അഞ്ചാം ഘട്ടത്തിൽ റായ്ബറേലിയിലും അമേഠിയിലും വോട്ടെടുപ്പ് നടക്കുമ്പോൾ, 2019-ൽ അമേഠി പരാജയത്തിൻ്റെ ആവർത്തനം തടയാനും പഴുതുകൾ അടച്ച് വിജയം സുനിശ്ചിതമാക്കുവാനും തന്ത്രങ്ങൾ മെനയുന്ന തിരക്കിലാണ് കോൺഗ്രസ്സ് പാർട്ടിയുടെ സ്റ്റാർ കാമ്പെയ്നറായ പ്രിയങ്ക. റായ്ബറേലിയിൽ ഭൂപേഷ് ബാഗേലിൻ്റെയും അമേഠിയിൽ അശോക് ഗെലോട്ടിൻ്റെയും പിന്തുണയോടെ പ്രിയങ്ക ഗാന്ധി പ്രചാരണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകും. ഇളയ ഗാന്ധി സഹോദരൻ്റെ വിജയം സുനിശ്ചിതമാക്കുവാൻ പരിചയസമ്പന്നരായ നേതാക്കളെയാണ് പ്രിയങ്ക ആശ്രയിക്കുന്നത്.
വിജയം ഉറപ്പിക്കുവാൻ ബൂത്ത്-ലെവൽ മാനേജ്മെൻ്റ് വിപുലപ്പെടുത്തുവാനാണ് കോൺഗ്രസ് ശ്രമിക്കുന്നത്, വിപുലമായ വീടുതോറുമുള്ള പ്രചാരണം, സോഷ്യൽ മീഡിയ വ്യാപനത്തെ പ്രയോജനപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഒരു ബഹുമുഖ സമീപനം ഈ തന്ത്രത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ബൂത്ത് ലെവൽ പ്രവർത്തകരെ ശാക്തീകരിക്കുന്നതിലൂടെ തങ്ങളുടെ സന്ദേശം ഫലപ്രദമായി പ്രചരിപ്പിക്കാൻ കഴയുമെന്ന് അവർ കരുതുന്നു. അതിനായി റായ്ബറേലിയിൽ മാത്രം ഏകദേശം 7,500 സജീവ പ്രവർത്തകരെ വിന്യശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. കൂട്ടത്തിൽ ശക്തമായ ഒരു സോഷ്യൽ മീഡിയ നെറ്റ്വർക്കിനൊപ്പം, ശക്തമായ ഡിജിറ്റൽ സാന്നിധ്യവും നിലനിർത്താൻ ഗ്രാൻഡ് ഓൾഡ് പാർട്ടി ലക്ഷ്യമിടുന്നു. കർശനമായ ഒരു ജനസമ്പർക്ക പരിപാടി ആവിഷ്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. കുടുംബബന്ധം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി എല്ലാ വീട്ടിലും നാട്ടുകാരുമായി ഇടപഴകുന്ന ഒരു പരമ്പരാഗത സമീപനമാണ് പ്രിയങ്ക സ്വീകരിക്കുക. കൂടാതെ, തത്സമയ പുരോഗതി വിലയിരുത്തുന്നതിനായി അവർ ബ്ലോക്ക്-ലെവൽ ടീമുകളുമായി സായാഹ്ന യോഗങ്ങൾ വിളിക്കും.
“ജനങ്ങൾ രാഹുൽജിയെ ആഗ്രഹിക്കാത്തത് കൊണ്ടല്ല മോശം ഇലക്ഷൻ മാനേജ്മെൻ്റ് കാരണമാണ് കഴിഞ്ഞ തവണ ഞങ്ങൾ തോറ്റത്. ഇത്തവണ അമേഠിയിലും റായ്ബറേലിയിലും പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയുണ്ട്. അത് ഉറപ്പാക്കാൻ പാർട്ടി ആഗ്രഹിക്കുന്നു.” 2019ൽ വയനാട്ടിൽ 4,30,000 വോട്ടിൻ്റെ ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ വിജയിച്ച് രാഹുൽ ഗാന്ധി കേരളത്തിൽ റെക്കോർഡ് സൃഷ്ടിച്ചു. രാഹുൽ ജിക്ക് വയനാട് നൽകിയതിനേക്കാൾ ഭൂരിപക്ഷം നൽകി ഇക്കുറി ഞങ്ങൾ വിജയിപ്പിക്കും” ഒരു മുതിർന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാവ് പറഞ്ഞു. അമേഠിയിൽ സ്മൃതി ഇറാനിക്ക് എതിരായ ഭരണവിരുദ്ധ വികാരം മുതലെടുക്കാൻ കോൺഗ്രസ് ശ്രമിക്കുന്നു, അവർ ഗാന്ധി കുടുംബത്തിന് നേരെ നടത്തുന്ന ഏത് വിമർശനത്തെയും മുതലെടുക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. “സ്മൃതി ഇറാനി എത്രത്തോളം ഗാന്ധിമാർക്കെതിരെ ആഞ്ഞടിക്കുന്നുവോ അത്രയധികം അത് ഞങ്ങൾക്ക് ഗുണം ചെയ്യും, അവളുടെ ഭാഷയും സ്വരവും പെരുമാറ്റവും അവർക്ക് പുറത്ത് മാത്രമല്ല, സ്വന്തം പാർട്ടിക്കുള്ളിലും നിരവധി ശത്രുക്കളെ നേടിയിട്ടുണ്ട്,” മറ്റൊരു കോൺഗ്രസ് നേതാവ് പറഞ്ഞു.
അമ്മ സോണിയ ഗാന്ധി 1999-ൽ അമേഠിയിൽ മത്സരിച്ച് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിച്ചതു മുതൽ പാർട്ടിയുടെ സ്റ്റാർ പ്രചാരകയാണ് പ്രിയങ്ക ഗാന്ധി. ഊഹാപോഹങ്ങൾക്കിടയിലും, പ്രിയങ്ക ഗാന്ധി 2024-ൽ മത്സരിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിന്നു, പകരം പ്രചാരണത്തിന് മേൽനോട്ടം വഹിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഒരു എംപി എന്ന നില അവർക്ക് കൂടുതൽ ഫലപ്രദകുമെന്ന് ചിലർ വാദിക്കുമ്പോൾ, പാർട്ടിയുടെ പ്രധാന ട്രബിൾഷൂട്ടർ എന്ന നിലയിൽ പ്രിയങ്ക ഗാന്ധി ഊന്നിപ്പറയുന്നു. 2024ലെ ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കേണ്ടതില്ലെന്ന തീരുമാനത്തെ കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോൾ, “ആരാണ് പ്രചാരണം ഏകോപിപ്പിക്കുക? മുഴുവൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് മാനേജ്മെൻ്റിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം വഹിക്കാൻ ഞങ്ങൾക്ക് ഒരാളെ ആവശ്യമുണ്ട്” എന്നായിരുന്നു പ്രിയങ്ക ഗാന്ധിയുടെ മറുപടി.
പാർട്ടി പ്രതിസന്ധിയിലാകുമ്പോൾ പ്രിയങ്ക ഗാന്ധിക്ക് പാർട്ടിയെ രക്ഷപ്പെടുത്താൻ കഴിയുമെന്ന് നിരവധി കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർ കരുതുന്നു. രണ്ട് ഗാന്ധി സഹോദരങ്ങൾക്കിടയിൽ അനിവാര്യമായ താരതമ്യങ്ങൾ ഉയർന്നുവരുമ്പോൾ, ഒരു മുതിർന്ന നേതാവ് പറഞ്ഞു, “അവർ രണ്ടുപേരും ഒരുമിച്ച് മത്സരിക്കുന്നില്ല, എന്നാൽ എല്ലാവിധത്തിലും അവർ പരസ്പര പൂരകങ്ങളാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് ലോക്സഭാ മത്സരങ്ങളിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കാൻ പ്രിയങ്ക തീരുമാനിച്ചത്. അവളുടെ പ്രസംഗങ്ങൾ പലപ്പോഴും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് റാലികളിൽ മുത്തശ്ശിയോടും അച്ഛനോടും ഒപ്പം പോയതിൻ്റെ ഓർമ്മകൾ ഉണർത്തുന്നു. ബിജെപിക്കെതിരായ അവളുടെ നിശിത വിമർശനങ്ങളും പാർട്ടിയുടെ സ്റ്റാർ കാമ്പെയ്നറായ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയെ സമയോചിതമായി വിമർശിച്ചതും വ്യാപകമായി ശ്രദ്ധനേടി.
എഴുപത് വർഷത്തിനിടയിൽ ഗാന്ധി കുടുംബാംഗങ്ങളുടെ വ്യത്യസ്ത തലമുറകൾ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന രണ്ട് അയൽ മണ്ഡലങ്ങൾ വിജയ പരാജയത്തിൻ്റെ ചുഴിയിൽ അകപ്പെട്ടു. ഈ മണ്ഡലങ്ങളായ റായ്ബറേലി, അമേഠി എന്നിവയെക്കുറിച്ച് പ്രിയങ്കയ്ക്ക് അടുത്ത അറിവുണ്ട്. ഓരോ മുക്കും മൂലയും, ജനങ്ങളുടെ സ്വഭാവവും, പാർട്ടിയുടെ ശക്തിയും ബലഹീനതയും അവൾക്ക് പരിചിതമാണ്. “അവളെ ഇവിടെ സവാരിക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നത് അസാധ്യമാണ്, അതിനാൽ അവൾക്ക് ലഭിക്കുന്ന ഫീഡ്ബാക്ക് കൃത്യമാണെന്ന് അവൾ ഉറപ്പാക്കും,” മറ്റൊരു നേതാവ് പറഞ്ഞു.
ഹിന്ദി ഉൾനാടുകളിൽ പാർട്ടിയുടെ വിശ്വാസ്യത സംരക്ഷിക്കാനുള്ള ദൗത്യത്തെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന പ്രിയങ്ക ഗാന്ധിക്ക് വരാനിരിക്കുന്ന ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് അഗ്നിപരീക്ഷയാണ്. 2019 ലെ തൻ്റെ സഹോദരൻ രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ കനത്ത പരാജയത്തിന് പ്രതികാരം ചെയ്യാനും 2022 ലെ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ യുപിയുടെ ചുമതലയുള്ള ജനറൽ സെക്രട്ടറി എന്ന നിലയിലുള്ള തൻ്റെ മോശം പ്രകടനത്തിൽ നിന്ന് സ്വയം വീണ്ടെടുക്കാനും അവർ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. അതിനുള്ള തീവ്രശ്രമത്തിലാണ് കോൺഗ്രസ്സിന്റെ യുവരാജകുമാരി.